XML version dated February 14, 2024. © Douglas R. Parks, Indiana University.

35

The Seven Scalped Men

and the Hunter

Alfred Morsette

anuú  naapakúhtuʾ  iiʾAhnatoxtaakitUhwaáhAt  nuu  haa-  wíNIt  wiiteešútš  noowitinaaWIhkaʾišwóʾ. 
wehnaraa-  nátA  witikhuNAhčéʾ. 
witIhuNAhwaráʾ. 
nuu  wehnihkawooruutíkA  NAhnunáhtš  tinaaríčI  wiiteešútš  niiʾAhnuxtawé  tinaaríčI  wiiteešútš  wehnakootíkA  arikaraánuʾ  noowitičiiwaánoʾ. 
na  tiwehnawanú  tsu  uunawaawaaríčI  či  pakúhtuʾ  weešeenaánaʾ. 
wah  šiišehnuunáwaʾ. 

tinaaríčI  wiiteešútš  nootiranaawíhAt. 
tiwenaátA  –  nootunaahunáhAs  niikohniíhiʾ  –  niiwekohnaraáNAt. 
niikohnuuxítAt  noowitunaahunáhAs. 
nikuwetehnaraa-  hiRAxá  wehnaraaʾIhwaawanú. 
kaneeteeNUsunaaNIswaawiíšuʾ  sinoó  wenaraahiRAxaáhNA  wenaraawiinátA. 

nuu  wehnaátA  hiištaaNIšíšuʾ  wewitikatiisiʾá. 
wehnaátA  noowitiwískaʾ  kaakAxuhnaawíʾuʾ. 
číkuʾ   AxteéNAt  hunaahčéstIt. 
tiiháʾ  číkuʾ axkuu-  teéNA. 
na  hináxtIt  neeteeraaNAxweesítIt  niikohnaaxítAt. 

na  nikunoowituúta. 

tinaaríčI  wiiteešútš  wehnaátA  noowitunaaʾiwaáhnuʾ. 
Axtóh  ihwaaWIhtiíkuʾ. 
noowitiʾuuneéRIt. 
noowiti-  roósI  tsástš  hunaaníniʾ. 

noowewiteehuuNAhtatataʾiíšaʾ  wiítA. 
wewititčiríkUx. 
noowitistaakaruuwaáhAt. 
tiwehNUstaakAháku  noo-  witiwaákoʾ  aa  tinaaríčI  Axtóh  nootikuunawiʾaánuʾ  sáhniš  nakúʾU. 

noowiteewakhuutáʾ  hee  kaxtaríkUs  čiwekunaáxAt. 

noowiteewísaʾ  áxkUx  haáwaʾ. 
pítkUx  nooWIšitiiʾá. 

wehnaaríčI  noowiteewakhuutáʾ  hee  štaríkUs  kooxeeʾaáhuʾ. 
hásI  tinaaríčI  číkuʾ kútiʾ. 

áxkux  noowiteewísaʾ. 
noowituhnaanuuxítIt  táWIt. 

wah  štoh  hee  ItkhaahtaríkUs  čiwekunaáxAt. 

noowiteéʾaʾ. 
noowituhnaanúʾ  čiitíʾIš. 

na  –  noowiteewakhuutáʾ  hee  –  siNIstaríkUs  čiwekunaáxAt. 

wewituhnaánuʾ  šíhUx. 

hawá  štoh  witawakhuutáʾ  čiwekunaáxAt  kaxtaríkUs. 

noowiteehuuNAhtatataʾiíšaʾ. 
áxkUx  witiikáxtA. 
witeehuunukaawaʾaáhuʾ. 

wah–  noowiteewakhuutáʾ–  štoh  –  čiwekunaáxAt  –  štsaríkUs. 

noowiteehuuNAhtatataʾiíšaʾ. 
wewituhnaánuʾ  taWIšaapiswaáNA  wehnawaaríčI. 

tinaaríči  wiítA  wehnuutačiríkUx  noowiteewakhuutáʾ  hee  –  NAxkuraakunuuwaáWI  –  tičé nuúʾUt  kanaʾaatiraah-  NAhwó  niinatiniinaakítAt. 

wah  tiʾAhnuxwaaríčI  noowitiinuuwáʾAx. 
witikUxuununáhAs. 
uu  nootiraáNAt. 
na  –  tinaaríčI–  wiítA  noowitiroosít  tsástš. 

tsu  wituuxIskáʾ  aataroosíkA  tsástš. 
nookana-  witiirós. 
wah  šitAxkuunoosít  tsástš  tiNAxuxwaaríčI. 
číkuʾ tuúʾUt. 

áxkUx  kanawititkhaáhtA. 
pítkUx  šohnakaxtari-  kuúʾUs. 
áxkUx  –  AhnawihtarikuúʾUs. 
uunaaríčI  –  kanawi-  téštA. 
uunaaríčI  AhneštsarikuúʾUs. 
uunaaríčI  Ahnee-  siNIstarikuúʾUs. 
noowituutahNIšuúxiʾ. 

noowitíʾAt  niiwehnaraanátA. 

nuu  –  wehnaátA  –  noowitiihukaahaanúʾAt. 
wehnaátA  teškúNIt  wehnaWIsátA  noowitiiʾaáhkA. 
noowitinaa-  noókuʾ  AhnuhwakaaniWIsú  iiʾAhnatsteéhAt. 

wituutáwi  tinaaríčI–  wiiteešútš  –  na  noowititawiraáʾAt. 
nuu  wehnuhnaačiriikawaáWI  inoowitUstaákA. 
noowituhnakAstaákA. 
noowituutaWIšíhkUt. 
noowitireekaríkUs  na  inoowitiinaanoókuʾ. 

witanaanúʾAt  wehnuutačiríkUx  Ahninaanoóku  tinaraanoótA. 

na  noowitiwaákoʾ  tinaraaʾiitúxkUx  nikuwetAxinaaʾiítUx  kaxtaríkUs 

wewitiihuuniriwátAt  wenehkiihuunukaáhu  AhnakaxtáWI  áxkUx. 

wah  tinaraaʾiitúxkUx  nikuwetAxinaaʾiítUx  štaríkUs. 

noowitinaánoʾ  štoh. 
noowitaRAhkaaʾaáhuʾ. 

atsú  nohnaákUx  Ahnaraanoóku  neesiNIstari-  kuúsU  nikuwitiraanoókuʾ. 
wešohniiteéRIt  hee  wetAhuúkaʾ  štoh. 
WIšitiitawatatawiiruútIt  Ahnuxtaanoóku. 

noowitIhuúkAt  tinaaríčI  wiiteešútš. 

noowitiwiítIt  niiʾAhnakáʾIt. 
witikáʾIt  čeehaanuukaríkAt. 
inoowitiirós  tsástš  Ahnuxta-  naáhNA. 
witiRIšaatItkátA. 

áxkUx  noowitiiríwatAt. 
noowitiwiítIt. 
hawá  uunaákUx. 
na  nootiraaniriwátAt. 
nootiraanáWA. 
noowititaapeera-  wiítIt  Ahnuxtaanoóku  neesiNIstarikuúsU. 

noowitiwaákoʾ  –  wetAxkuraahnaanunáx. 
–  šeenootuúʾUt  wešinatAhúNAx. 
–  nikutatuhnaahnaáNIt. 
–  wenoonaahunáhAs  niiwenaraanátA  NAxuxtaahtíRA  niiNAxuxtawé. 
teškúNIt  tAxtaakítAt. 
tsu  nikUšiineetotkáxaʾ. 
nootatiraahnaakúx. 

a  či  NAxtaahukoóʾUs. 
a  či  NAxíʾ  wiítA. 
wekaakAxkuunaahninóʾ. 
na  tatuhnaahnaaNIšteenaahawá  tiweNAhnaNAhnaanoótA. 
nuu  tatuxtaakunuuwá  naa-  wiinakuúnuʾ  a  neekuraakuNAhát. 
na  tinaRAtkAhaaNAhú  neekuhnaakaapaatštíRA  tiweNAhnakunuuwaáWI. 
wah  tiiháʾ  nikutAhnaNAhnaanúʾAt. 

wah  tiwešinatotkAxá  taanikuwetAxkunuhnaakaa-  níštA. 
hee–  číkuʾ aataraahnaawíšA–  naaWIškaánuʾ. 
tiraačitéʾ. 

uuháʾ  naraanoswaáWI  kaakiraačiteéʾIt. 
wah  nikuweši-  tatotkaapaačíštI. 
wah  wetaaxIsawaaWIhúxtA  takú  NIhkuraʾaáNA. 
tinaroósI  kunaáʾuʾ  nikutAxihnanaahíštA. 

na  paatúh  naraáčI  wekaakoonaačitee-  waahnúxtA. 
wetAxtaanuhkáʾIt  naawiinakuúnuʾ  na  paatúh  --  čituúʾuʾ  wetAxuhneesšúxtA  niinakuutaáNA. 
atsú  nehnakunuuwá. 
šikoxtootAsíštA. 
niiNAxkoótA  na  tAhnakunuuwá  na  šitatooteérikuʾ. 

wah  taanikuwetátskaʾ  NAxkukunuhnaakaáNA  tikuraa-  kAsšóʾ  –  naaWIškaánuʾ  –  číkuʾ aataraahnaawíšA. 
tiraakaapaátš  tiNAhnaNAhnaanoótA. 
kaakikuunaahnaačiteewaahnúʾ. 

tinaroósI  tsástš  šineetohnanáʾ. 
tineéros. 
weneešaakawaasíštA. 

a  nikunoowituutAxítIt  nooWIšitihnaakaaNUhkúx. 
nooWIšititčiraawít  tstoóxuʾ. 

hee  číkuʾ waáwi  koxkuunaahnaaWIšá. 
tiraačitéʾ  naaWIškaánuʾ  kaakAhnaNAhnána. 
na  nikuweneeraačítA  tiwe-  šinatoosiRAxá  číkuʾ nikuNAxkukunuhnaakaáNA  NAtkuraahnaa-  wíšA. 
wah  wešitoosiRAxúhtA  niiNAxiniinítAt. 

noowitIhaakawáʾAs. 

nooWIšitihnaakawaakarookUxítIt. 

tinaraaʾiitUxtoósI  wetAxiriíʾux. 
wekaakoonaačitee-  waahnúxtA. 
niiNAxkuWIskáʾA  na  tAxuúta. 
kaakiraačitéstA. 

wah  IškaniwaáhAs  tinaraanoótA  wiiteešútš  šikooxoosiráxAt  niiNAxiína  niiNAxiniinítAt. 
wah  číkuʾ naahnooxiraatAhkáWI  IšWIsátA  iinataraa-  kítAt. 
a  číkuʾ Ahnookaakiwaákoʾ  tatsuuxaakeéRIt. 
Axtóh  wekaakatunaakiwá. 
wetatuhnaakIšteenaáhAt. 

tsu  Itkxaánuʾ  tehnaWIskáʾ  NAtkuuxUhuunaakunuu-  waáWI. 
nikuunaátaʾ  niiwešinatanuutaáNA. 
atsú  číkuʾ naahnookaakikuraahtaraʾóʾ. 
šikooxooNAtkoókuʾ  tinaraanoótA  číkuʾ nišwaakaahUxítIt. 
noo  nikiišuutaáNA  na  noonuhnaánuʾ  na  nooniraawíʾuukAs  niiwešinatotwaákA. 
wah  štoh  kaakíʾ nakuútA. 

wah  suuxá  niiwešinatoonaaniwó  čeésuʾ. 
naaWIškaánuʾ. 
šinoosiRAxkaaʾiišátA  šwísAt  čiitíʾIš  niiha-  weéNA  štaawíreehAs  neešiinanáʾ  na  skaná  šiínaʾ. 
–  na tákuʾ noošikaakawáʾ. 
–  taanikiišiinanáʾ. 
tiiháʾ  nikiišiinaniwísaʾ  naaWIškaánuʾ. 
wah  niikoh-  nuuNUxtaaʾiíWIs  na  šiteeraaʾú. 

nooWIšiteenuusiRAxkaáʾ  –  tinaákUx  –  wiiteešútš. 
kanawituxtaačeéʾA  nooWIšitiisiRAxwísAt  iiʾAhneétAt. 
tsástš  WIšitiisuxtaná. 

wehnuxtaaninuʾá  wešinehkukoótIt  paatúh  šinehkUhunáx. 
číkuʾ wehnaahkuuxá. 
weteeNAhúnahAs. 
wešitehnihkoótIt. 

AhnoowitIhuúkAt. 
haa  tikuuxuNAhaásuʾ  noo-  šiNAxkukuuhuunáwa. 
–  weneetiinaWIswísaʾ. 
–  weneetaaWIs-  taahnaanunáx. 

wah  niiwekohniiraawiiʾót  noowitiwaákoʾ  atíʾAx  naaWIškaánuʾ  tikoosšóʾ. 

nawáh  –  hiʾáxtiʾ  noowitihnanóxtoʾ  –  niikohnuxtsaweekáʾIt  naaWIškaánuʾ  tiíNI  –  tiwenaRAsawé  –  uuxapáhAt  niikohnuutuúʾIt  Ahniisuxtaneešikú  uuxapáhAt  wenehkuhnanéškA. 

tinaákUx  wiiteešútš  nootiráNAt. 
nootíʾAt  niiwehnaraanoótA  wekUšinehnaáʾU  wešinitkaapaatštíRA. 
tiwísAt  tiwenačíkAt. 
nooWIšiteenuunawáʾ. 

wah  šiišuúkaʾ. 

WIšitiisiRAxuúkAt. 

wah  tiweneéros  naaWIškaánuʾ  niiNAxuxtaapIskáʾA  iiNAxtapačíʾA 

uu  witiraasšteehuúʾU. 
noowitinaanookUxítIt  číkuʾ   wehnaRAhkaáhu  wehninaahuuNAsšteehuúNU  wehninaawíšA. 

wah  wekutuhnaaʾúʾ  wešininaanaawoóhA. 
taaniku-  kooxuúta. 
taanikutAxuutaáništA  čikiisaWI-  hú. 
taanikutíʾ  NAxkuwaákA. 

nawáh  wewitiroohuuNIhuúʾU  wešinitkaapaatštíRA. 
wah  taanikuneewakUhteéhAt  šinikunuuNUxtaaʾiitihUxukú. 

na  noošiteenoosiráxaʾ. 
štoh  tawísaʾ. 
na  tinaákUx  wiiteešútš  noowitiʾá  naahukoósuʾ  wehnaraahu-  nuuwaaNAxú  wehNAhaananiwiítIt. 
wekaakunaačitee-  waahnúʾ  –  xaataʾuútuʾ  –  paatUhkaráhNIš  wenaačee-  waáhu  na  weneesawaaWIhú. 
tákuʾ nehkuraʾaáNA  nooWIšititkáxaʾ  a  –  nookanawitiiraačeéʾA  –  NAhku-  naaheereétIt. 
tákuʾ  nehkukaaxapítkA  na  kanawitiiraačeéʾA  NAhkunaaheereétIt. 

wah  –  wituxtaačeéʾA  Ahnuxtawé  –  Ahnuxwaa-  wanú  na  noowitikaahuunawísAt. 

wah  –  taanikutiiraaʾiitúxAt  –  niinatuuxItkookUxúku. 
tákuʾ  nootiwáčiʾ  sčiíri  tinaaʾiitUxuúkuʾ.